Ik sprak voor MT/Sprout met Nick Bortot, oprichter en ceo van app-broker BUX. Hij kijkt terug op een jaar waarin hij vertrok als leider van zijn scaleup om met zijn hele gezin een tijdlang elders te gaan wonen. Dat werd Thailand.
22 april 2021 was het. De dag waarop online broker BUX, de app waarmee toen al een half miljoen gebruikers belegden, een gigantische investering bekendmaakte. Grote namen als venture capitalbedrijf Prosus en zelfs de Chinese gigant Tencent stapten in de snelgroeiende beleggings-app. Met een omvang van 67 miljoen euro was de geldronde een van de grootste die Nederland had gezien. Raketbrandstof om BUX door te laten stoten tot een Europese online broker van formaat.
Vertrek als ceo van BUX
Maar 22 april was voor Nick Bortot, oprichter en 8 jaar lang ceo van BUX, toch vooral de dag van zijn vertrek als ceo. Hij droeg de leiding over BUX officieel over aan Yorick Naeff, werknemer van het eerste uur en al bijna een jaar lang klaargestoomd voor zijn nieuwe rol. ‘Dat was voor mij ontegenzeggelijk het hoogtepunt van 2021’, zegt Bortot, gevraagd om op zijn jaar 2021 terug te blikken.
‘Alles kwam echt zo mooi bij elkaar: Yorick, een opvolger waar ik extreem blij mee was en in wie ik een rotsvast vertrouwen heb. Dat maakte het echt een soepele overgang. En natuurlijk tegelijk die hele mooie financieringsronde, waarmee BUX straks heel Europa kan voorzien van een mogelijkheid om bijvoorbeeld voor het pensioen te beleggen. Alles bij elkaar beschouw ik het toch als een kroon op mijn werk.’
Keihard werken en naar de kroeg
We spraken Bortot al op die gedenkwaardige dag in april. Inmiddels heeft BUX 600.000 gebruikers . De lage rente en hoge inflatie zijn nog eens olie op het vuur van de groei richting unicorn. Maar daarover doet BUX geen uitspraken, en we zijn veel benieuwder hoe het leven ‘na BUX’ er voor Bortot uitziet. Welke keuzes heeft hij gemaakt, welke opties staan nog open? Tot welke inzichten kom je als je na zo lang keihard buffelen ineens in de luwte afstand kunt nemen van je bedrijf en alle heisa eromheen?
De keuze om BUX over te laten aan een opvolger had hij al eerder toegelicht. Als je echt de nummer één in Europa wil worden, is executie extreem belangrijk. En daarvoor bezit Bortot niet alle skills, dat zag hij al langer in. ‘Ik ben iemand van het begin: een bedrijf bouwen, keihard werken en daarna met zijn allen naar de kroeg. Ik ben een inspirator, ga op de zeepkist staan maar ben minder goed in knetterharde executie.’
Naar Thailand verkast
‘Nu ligt de nadruk op het snel uitrollen van features, mensen onboarden en vergunningen aanvragen. Er liep dus iemand rond bij BUX die wel ijzersterk is in executie, en tegelijkertijd een echte leider is die mensen meekrijgt: Yorick. En dat vond ik wel lachen: toen hij kwam solliciteren vroeg ik hem naar zijn droom. Het antwoord: ‘jouw baan’. Die ambitie, daar hou ik wel van. En vergeet niet, hij is extreem energiek en ook 10 jaar jonger dan ik.’
Bortots belangrijkste keuze na zijn vertrek valt al onmiddellijk op. Als we hem spreken is het in Amsterdam 10.00 uur en miezerig weer. Bortot ziet er ontspannen, misschien een tikje verwaaid uit. Dat kan kloppen: ‘Ik kom net van een lunch aan het strand terug, en ik ga zo iets leuks doen met mijn zoontje, die komt net van school.’ Klopt: Bortot is met zijn gezin – hij heeft 3 kinderen in de middelbareschoolleeftijd – naar Thailand verkast.
Drukker dan verwacht
‘Dat was eigenlijk een samenloop van omstandigheden. We wilden altijd al een tijdje naar het buitenland, maar als je een bedrijf met 200 mensen moet aansturen, is dat lastig op afstand. Maar nu deed zich de gelegenheid voor, en de kinderen zagen het ook wel zitten. Eigenlijk zou het Bali worden. Daar gingen we heen op vakantie en dat kennen we redelijk goed. Maar vanwege covid werd het Thailand. Dat was goed toegankelijk. Het was bedoeld als een veredelde vakantie maar het is zo lekker hier, dat we zeiden: we skippen Bali en we blijven.’
In elk geval voor 2 jaar, zegt Bortot, tot het eindexamen van zijn oudste, woont hij in Thailand. Daar is de fysieke afstand tot zijn bedrijf behoorlijk, maar hij is ook nu nog regelmatig druk met BUX. ‘Ik heb het eigenlijk drukker dan verwacht, er zijn toch nog veel dingen die ik moet afronden, ook al heb ik Yorick al vanaf halverwege 2020 ingewerkt en was in feite al maanden achter de schermen de ceo voordat we de overdracht bekendmaakten.’
Relaxter leiderschap
Bortot hoopt die losse eindjes tegen de kerstvakantie te hebben weggewerkt. Want hij is echt toe aan zijn rust. ‘Na eerst 12,5 jaar Binck en toen bijna 9 jaar BUX, dus 21 jaar online brokerage, is het wel even lekker om even niets te doen.’ Die spiraal van snelle groei en investeerders aantrekken voor nóg snellere groei trok echt wel een wissel op de ceo.
‘Als scaleup-ondernemer kom je echt in een mega sneltrein waarin steeds meer van je wordt gevraagd. Ik had letterlijk geen tijd meer om naar de wc te gaan omdat mensen op me wachtten voor een volgende meeting. Soms hoor ik dat het leiderschap relaxter wordt naarmate je bedrijf groeit, maar ik heb het andersom ervaren: als je bedrijf groter wordt, groeit ook de stressfactor doordat er meer op het spel staat.’
BUX-familie
Grote voldoening voelde hij daarom, toen hij zijn taak als ceo kon neerleggen, maar ook opluchting. Bortot blijft als non-executive director – commissaris – en natuurlijk als aandeelhouder betrokken bij zijn bedrijf. En ook na kerst houdt hij regelmatig contact met zijn opvolger Naeff en onder anderen zijn marketingdirecteur. ‘Ik heb een paar vaste calls, en soms zie ik iets waar ik iets van vind.’
‘Ik ga echt oppassen dat ik me niet teveel ermee ga bemoeien, maar natuurlijk blijf ik betrokken bij de mensen. BUX was een vriendenclub, ondanks dat we zo groot geworden zijn. Die enorme concurrentie, het gedoe met geld ophalen, met de financiële toezichthouders mis ik niet. Maar ik mis wel mijn BUX-familie.’
Grab en andere scaleups
Dus, ja: Bortot heeft meer tijd voor zichzelf. Maar die vult zich snel genoeg. Met de begeleiding van zijn kinderen, die gelukkig goed geland zijn op hun school, waar ze goddank ook weer fysiek naartoe kunnen. Met tennissen en hardlopen, en binnenkort eindelijk die cursus kitesurfen. ‘We wonen in de buurt van Zandvoort, zelf ben ik een windsurfer maar ik wil al heel lang leren kiten.’
Bovendien is het waar hij woont een levendige en gemêleerde expat community en spreekt hij af en toe ook scaleups. ‘Niet zakelijk hoor, gewoon uit pure interesse. Ken je Grab bijvoorbeeld? Een soort Aziatische Uber. We kunnen niet meer zonder: of je nou achterop zo’n brommer stapt, eten wilt bestellen of je tas hebt laten liggen bij een kennis: we pakken altijd de Grab-app erbij.’
Nadenken over iets nieuws
En tijd voor reflectie? Dat wordt zo te horen toch 2022. Want concrete opties voor de tweede helft van zijn werkzame leven – Bortot is 48 – zijn er nog niet. ‘Ik word natuurlijk vaak zat benaderd, maar ik hou de boot af. Zodra mensen horen dat ik voor een sabbatical op Thailand zit, snappen ze wel dat ze even geduld moeten hebben. Ik wil wel weer gaan nadenken over iets nieuws, maar ik zal waarschijnlijk niet de kar gaan trekken. Ik wil niet weer 10 tropenjaren meemaken.’
‘Maar aan de andere kant: ik wil ook niet 20 ondernemingen tegelijk coachen of er een klein beetje geld in stoppen. Ik wil er echt nauw bij betrokken zijn, maar dan dreig je al snel in een operationele rol te vervallen en daar moet ik nu even niet aan denken. Dat wordt dus een zoektocht. Volgend jaar ga ik er gestructureerd mee aan de slag. Ik ben nogal van de Google docjes waarin ik een hoop dingen waar ik enthousiast van wordt op papier gooi. Ik wil misschien ook met goede doelen aan de slag.’
Pittige momenten
Belangrijk voor nu is dat het gezin goed is geland. Zijn vriendin wil aan de slag als yoga-instructeur, de kinderen voelen zich zo thuis, dat een zelfs riep: ‘Doe mij maar op kostschool hier als jullie weer teruggaan naar Nederland: ik blijf!’ Terwijl Bortot dit eerder als dieptepunt van het jaar noemde: ‘Dat was in de regentijd. De hele dag regen, we zaten nog niet in een eigen woning en ik zag mijn kinderen vanwege de lockdown de hele dag voor home schooling achter hun laptops zitten. En buiten was weinig te doen: alle cafés en restaurants waren gesloten. Tja, dat was een harde landing. Maar zoiets weet je als je met je familie verkast: je krijgt pittige momenten. En dat was er dus één.’
Dare to opt out
Maar het loslaten van BUX, dat is hem meegevallen. ‘Ik kan ook goed loslaten hoor, misschien meer dan andere ondernemers. Het is mijn kracht dat ik goede mensen om me heen weet te verzamelen die ik ook veel toevertrouw. Door covid en het thuiswerken nam ik al afstand, waardoor de overgang sowieso al wat soepeler is gegaan.’
Dat wil niet zeggen dat het geen grote stap is. Want dat is juist de belangrijkste learning die hij andere ondernemers wil meegeven: je hebt echt lef nodig om je bedrijf over te doen. ‘Er schiet me even geen Nederlandse term te binnen, maar: Dare to opt out. Daar draait het om. Heb je de ballen om je bedrijf over te dragen?’
Overdracht van leiderschap
‘Daar worstelen echt veel ondernemers mee. Ze denken: mijn bedrijf kan niet zonder mij, niemand kan mij met al mijn kennis en skills vervangen. En vergeet niet dat ondernemen een adrenalinekick geeft, die kan verslavend werken.’ Ondernemer, ceo en founder zijn, geeft natuurlijk ook status. ‘Ik kruip hier gewoon achterop een brommertje en heb alle vrijheid, maar daar zal niet iedereen aan kunnen wennen.’
Je bént misschien ook je bedrijf, dus wat is je identiteit nog als ‘voormalig oprichter’? Die opt-out komt er vroeg of laat, en daarom moet je erop voorbereid zijn. Op een overdracht van het leiderschap zoals BUX en Bortot afgelopen april meemaakten. ‘Je kan er niet vroeg genoeg mee beginnen. Zorg dat je een, twee, misschien drie mensen binnen je bedrijf hebt die op een natuurlijke manier kunnen toegroeien naar het overnemen van de leiding. Dat is veel beter dan pas gaan zoeken zodra je echt moet worden afgelost. Het is veel sterker als iemand al gedragen wordt binnen de organisatie en hem van voor tot achter kent. Zorg dus dat je een paar mensen klaar hebt staan. Anders heb je een probleem en moet je aanblijven terwijl je zelf de groei van je bedrijf misschien heel erg belemmert.’